Działobitnia nad Bogdanką
(Bogdanka Batterie)

█
Poznańskie fortyfikacje istnieją już ponad 1000 lat – ich historia sięga czasów średniowiecza. W pierwszej połowie XIX wieku powstała potężna twierdza poligonalna. Później, po zjednoczeniu Niemiec, umocnienia rozbudowano w nowoczesnym systemie fortowym. W latach 1876–1886 wokół miasta zbudowano 9 fortów głównych (nr I – IX) i 3 mniejsze forty pośrednie (IVa, VIa i IXa). W latach 1887–1890 pierścień fortyfikacji rozbudowano o kolejne 6 fortów pośrednich nowego typu (Ia, IIa, IIIa, Va, VIIa i VIIIa) oraz kilkadziesiąt schronów dla piechoty, dla artylerzystów i do składowania amunicji. Fortyfikacje były rozbudowywane i modernizowane aż do wybuchu I wojny światowej i w końcu stworzyły skomplikowany system umocnień, zajmujący ogromny obszar o średnicy prawie dziesięciu kilometrów.

█
Aby wypełnić lukę (2,25 km) w dolinie strumienia Bogdanka na północno-zachodnim odcinku twierdzy, pomiędzy fortami VIa i VII około 1890 roku usypano stałą działobitnię artyleryjską (Batterie Bogdanka). Głównym elementem obronnym był wał ziemny o narysie trapezowym, otwarty od tyłu. Za wałem mieściły się cztery stanowiska artyleryjskie rozdzielone poprzecznicami, a po obu stronach – schrony, zapewne zbliżone do remiz artyleryjskich budowanych w fortach. Przedstok zabepieczony był pasem zasieków z drutu kolczastego.

Położenie na współczesnym planie Poznania.

Działobitnia została zlikwidowana w latach czterdziestych XX wieku, w trakcie niwelacji terenu przeznaczonego pod sztuczne jezioro Rusałka.

Przypuszczalny wygląd Baterii Bogdanka.

Szczegółowy wygląd działobitni nie jest znany z żadnego planu twierdzy czy mapy miasta, a widok ogólny utrwalony został tylko na jednym zdjęciu lotniczym z okresu I wojny światowej (w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu). Wygląd działobitni można odtworzyć tylko przez analogie z innymi twierdzami.

Narys nieistniejącej baterii zachował się już tylko w układzie parcel nad jeziorem (fragment planu ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu).